«The Tape Doesn’t Lie!».. …έλεγαν κάποτε πολλοί διάσημοι και μή, όταν η κάθε λογής ταινία ήταν ο μόνος τρόπος αποθήκευσης της μουσικής – και όχι μόνο – πληροφορίας. Και δεν το έλεγαν άδικα… Γιατί ευτυχώς ή δυστυχώς… δεν έλεγε ψέματα!
Έχεις μαζέψει λοιπόν τις ιδέες σου, έχεις ξεκινήσει να τις επεξεργάζεσαι με την ομάδα, οι γνώμες πάνε και έρχονται, ο καθένας λέει τη δική του και κάποια στιγμή ξεκινάει το ξύλο… «Πάμε Πρόβα!» Θεωρητικά έχει υπάρξει μια κάποια προετοιμασία από το σπίτι, άλλωστε στο προηγούμενο άρθρο στα είπα – μη φεύγεις αδιάβαστος για πρόβα – οπότε έκαστος γνωρίζει μέσες άκρες τα μέρη του, έχει κάνει μια μελέτη στο τί πρέπει να κάνει αλλά πάντα ΜΑ ΠΑΝΤΑ είναι έτοιμος, εφόσον κρίνεται σκόπιμο, να αναθεωρήσει. Και πάμε να δέσουμε το υλικό…
Φιλαράκι μου…θα εκπλαγείς! Θα εκπλαγείς στο πόσα λάθη περνάνε απαρατήρητα μέσα στα Watt του studio και κανένας δε δίνει σημασία, όχι γιατί δε γουστάρει ή γιατί βαριέται (αν και ενίοτε συμβαίνει κι αυτό) αλλά γιατί απλά ΔΕΝ ΤΑ ΑΚΟΥΕΙ! Και δεν είναι παράλογο αυτό, ούτε μειώνεται η αξία κάποιου ως μουσικού ή δημιουργού επειδή δεν είναι σε απόλυτη θέση να ακούσει λάθη, φάλτσα, αχρονίλες κλπ. σε ένα περιβάλλον «αποστειρωμένο» κατά το δοκούν μεν, αλλά και αρκετά raw ώστε να ακούγεται ζωντανά μια μπάντα. Φυσικά και τις στιγμές δημιουργίας, δεσίματος του υλικού, ειδικά όταν μιλάμε για νέα κομμάτια που πάντα υπάρχει ενθουσιασμός κατά το στήσιμό τους, κάτι τέτοιο δε φαντάζει επιλήψιμο. Ενδεχομένως να μη χαλαστείς -τουλάχιστον πολύ- επειδή ο τραγουδιστής στα ψηλά του chorus ακούγεται σαν γάτα που τσακώνεται με τον εαυτό της ή άν ο μπασίστας δεν «κουμπώνει» πάνω στον drummer ή άν το solo σου στο 3o verse βγαίνει άτσαλα…Γιατί «είναι πρόβα». Λυπάμαι, θα σε στενοχωρήσω!
Δεν υπάρχει χειρότερο πράγμα, όχι μόνο για μια μπάντα αλλά γενικά, να έχεις μάθει κάτι λάθος και να ζεις με την εντύπωση ότι το κάνεις σωστά. Δεν υπάρχει μεγαλύτερο χάσιμο χρόνου από το να προσπαθείς να «ξεμάθεις» το λάθος για να μάθεις αυτό που πραγματικά είναι σωστό. Δεν υπάρχει μεγαλύτερο ρεζιλίκι – αργότερα σε κατάσταση επίσημου recording – από το να γυρίσει ένας ξένος προς την ομάδα που θα εκτελεί χρέη ηχολήπτη (ενδεχομένως και παραγωγού) και να σου πει για φάλτσο, αχρονίλα, και ό,τι θεωρείς οτι «είναι εντάξει» ενω δεν είναι «καλά, κανένας σας δεν το άκουσε ποτέ;». Δεν υπάρχει ακόμα μεγαλύτερη αμηχανία και κυρίως ΠΙΚΡΙΑ όταν αργότερα πάλι, σε ανύποπτο χρόνο ακούσεις ηχογράφηση της ομάδας από κάποιο live και διαπιστώσεις ότι η ομάδα επί σκηνής ακούγεται σαν να κατρακυλάει από σκάλες μαζί με ενισχυτές και όργανα… Και όλα αυτά γιατί;
Για έναν πολύ απλό λόγο. Γιατί ΠΟΤΕ δεν άκουσες πώς παίζει η ομάδα στην πρόβα! Ίσως ακόμα γιατί ποτέ δεν άκουσες σωστά το πώς παίζεις εσύ τα δικά σου μέρη, ατομικά, όπως και ο καθένας από την ομάδα τα δικά του. Γιατί σκεφτόσουν ότι «μα στο studio τα παίζουμε γαμώ!» Δεν είναι «γαμώ»…Πιστεψέ με! Και θα το καταλάβεις την πρώτη φορά που θα ακούσεις ηχογραφημένη πρόβα στο σπίτι. Θα ακούσεις τα πόσα λάθη «περνάνε» στο σύνολο αλλά δεν ακούγονται άσχημα την ώρα της πρόβας…Βλέπεις τα έρμα τα watt «κρύβουν» πολλές φορές τις ατέλειες. Θα ακούσεις πόσο πολύ «κουνάει» η ομάδα στις αλλαγές tempo ή από θέμα σε θέμα στο ίδιο κομμάτι. Θα ακούσεις πράματα και θάματα!
Μην τρελαίνεσαι! Ούτε κακό είναι, ούτε ασυνήθιστο και συμβαίνει σε όλες τις οικογένειες! Βάλτο σκοπό και δε θα χάσεις. Κράτα πάντα – για τουλάχιστον ένα σοβαρό χρονικό διάστημα – αντίγραφο της πρόβας, κάτι που πλέον είναι πανεύκολο και αν το studio που προβάρεις με την ομάδα «δεν το κάνει» ή «χρεώνει ακριβά» ή «….βαριέται», μή διστάσεις να αναζητήσεις άλλο χώρο προετοιμασίας που να σε καλύπτει. Η ακόμα καλύτερα επένδυσε σε μια οικονομική λύση live recording που μακροπρόθεσμα θα σου φέρει τόσο καλά αποτελέσματα που θα εκπλαγείς. Το βασικότερο όμως μετά από αυτή τη διαδικασία είναι ότι εσύ και οι συμπαίκτες σου να προβαίνετε σε ουσιαστική αξιολόγηση του αποτελέσματος. Με απλά λόγια: «Μάγκες! Ακούστε πως ακουγόμαστε στην πρόβα». Όπως ακούγεσαι στην πρόβα, θα ακουστείς στο live, στο επίσημο recording, πρακτικά ΠΑΝΤΟΥ! Και να σου πώ και κάτι άλλο; Δεν έχει σημασία για έναν μέσο συνειδητοποιημένο ακροατή, μόνο το να του αρέσει το υλικό σου…Εχει μεγάλη σημασία να σε ακούει να το αποδίδεις και σωστά. Ακόμα και αν δεν του αρέσει λόγω προτίμησης, θα τον έχεις κερδίσει με τη σωστή απόδοση. Δε θα τον έχεις κουράσει. Το πιθανότερο είναι να τον κάνεις να πει «δε μου άρεσαν αλλά φίλε τα παιδιά παίζουν»” Και όλα αυτά γιατί….; Γιατί μπήκες στη διαδικασία να αξιολογήσεις τον εαυτό σου και να διορθώσεις τα λάθη που υπάρχουν. Μπήκες στη διαδικασία να γίνεις καλύτερος. Όχι για τους άλλους, αλλά για σένα πρώτα απ’ όλα.
Τσέκαρε και ξανατσέκαρε με υπομονή την κάθε ηχογραφημένη πρόβα και δες τί γίνεται από τη μία στην άλλη. Δες αν μπορείς να βελτιώσεις ακόμα και την πιο μικρή λεπτομέρεια – γιατί η λεπτομέρεια κάνει τη διαφορά. Και την επόμενη φορά πάμε στον Ξεχασμένο Θεό….Το 1ο demo!
Να περνάς καλά!
Σάββας
Πράγμα που οι περισσότεροι ξεχνάνε. Πάντοτε όταν κάνεις κάτι, καλό είναι να βλέπεις τον εαυτό σου για να βρεις τα πιθανά λάθη σου, όχι μόνο στη μουσική, αλλά κυρίως εδώ!
Φοβερό και χρήσιμο άρθρο!
Ευχαριστούμε Σάββα!
Ειναι πολύ εύκολο Γιώργο να βγάλει κάποιος λάθος συμπέρασμα γιατί δεν έκανε τον κόπο να αξιολογήσει αυτό που κάνει.
Μάθετε μπαλίτσα ειδικά οι νέοι από τον Σάββα που τα χει φάει όλα αυτά με το κουτάλι. Δεν είναι η ζωή home studio, copy paste, βγάλαμε ένα demo, μας αποθεώνουν οι φίλοι στο Φουμπού και πω πω τι μπαντάρα είμαστε !!!
Πολύ σωστά ολα αυτα που λες φιλε.
Συνέχισε την καλη δουλειά.
Φοβερη στηλη!Μπραβο Σαββα!
Έχω δει πολλές φορές σε λάιβ αρκετά λάθη κ είμαι κ ακροατής ενώ ακούω κάθε μέρα πρόβα. Σωστό να μελετάς τα λάθη στην πρόβα.βεβαια τα στούντιο αρκετές μπάντες ίσως έχουν φίλο είναι οικονομικό οπότε ίσως οι συμβουλές για ηχογράφηση να πάνε στραφι.πολλες μπάντες απλά να βγάλουμε .
Ραφαήλ, ακόμα και ένα φορητό recorder με μια αξιοπρεπή ποιότητα τοποθετημένο σε μια σωστή θεση στο προβάδικο ώστε να πιάνει όλα τα όργανα μπορεί να βοηθήσει. Τουλάχιστον είναι καλύτερο από το να μην υπάρχει απολύτως τίποτα
Είχα κάποτε μια κουβέντα με ένα φίλο, και του έλεγα η τάδε μπαντα είναι παιχταραδες και τα παίζουν όλα στη σκηνή χωρίς να χάνουν νότα κλπ Και μου λέει πως το ξέρεις? Άμα δεν έχεις γράψει ο ίδιος τη μουσική δεν μπορείς να ξέρεις άμα η μπάντα κάνει λάθη ή όχι πάνω στη σκηνή. Διαβάζοντας το άρθρο τώρα, καταλαβαίνω πόσο δίκιο είχε..
Πολύ ωραίο άρθρο και όλα to the point που λένε και στο χωριό μου.Δεν είμαι σίγουρος αν το καταλαβαίνω καλά και πώς το εννοείς οτι είναι χάσιμο χρόνου να ξεμάθεις κάτι που κάνεις λάθος.Αλλά μπορεί, και το λέω εκ πείρας, οτι μπορει αυτο το ”λάθος”(πες το όπως θες), να μην στο έχει πεί ποτέ κανένας, να μην σε έχει δεί κάποιος που να το εντοπίσει και να στο υποδείξει ώστε να βάλεις το χρόνο που πρέπει ώστε να το διορθώσεις.Κιαυτός ο χρόνος που θα διαθέσεις δεν θα έλεγα σε καμία περίπτωση οτι είναι χάσιμο χρόνου.Το αντίθετο.(Και πάλι αν το κατάλαβα καλά).Τέτοια άρθρα χρειάζοντε ωστε να ενημερώνεται σωστά ο κόσμος και μην κάνει τα ίδια λάθη ξανά και ξανά.Congrats!!!
Βασίλη το χάσιμο χρόνου έγκειται στο να ξε-μάθει κάποιος κάτι που το θεωρεί δεδομένο, σωστό, παραδεκτό, ή όπως αλλιώς μπορούμε να το χαρακτηρίσουμε και να το ξανα-μάθει σε διαφορετικό χρόνο. Σαφώς και δεν αποτελεί χάσιμο χρόνου η μάθηση και εννοείται δεν το έθεσα έτσι. Σκέψου όμως να υπήρχε η δυνατότητα αυτό που κάποιος έχει μάθει λάθος, πορεύεται με αυτό, θεωρεί ότι “αυτό πρέπει να κάνω” κλπ κλπ, να μπορούσε από την αρχή να το μάθαινε σωστά. Ειδικά στη μουσική υπάρχει και ένας άλλος λόγος… Το σώμα θυμάται, τα δάχτυλα θυμούνται που πατάνε, τα χέρια θυμούνται -μέσες άκρες- τι κάνουν και ο χρόνος για να διαγράψουν κάτι και να μάθουν κάτι νέο πανω στο ίδιο μοτίβο που κινούνται ποτέ δεν είναι αμελητέος. Χρόνος που σαφώς μπορεί να επενδυθεί σε κάτι άλλο.
Γεια σου Σάββα και σε ευχαριστούμε για ένα ακόμα πολύ ωραίο άρθρο! Μου θύμισες τα νιάτα μου στο Λύκειο που είχαμε ένα συγκρότημα και πηγαίναμε στο στούντιο, βάζαμε το κασετοφωνακι να ηχογραφεί και δίναμε πόνο! Και μετά με τις ώρες να παίζουμε ξανά και ξανά τα ηχογραφημένα να δούμε τι κάναμε! Τι ωραία χρόνια!